Akrilik ip sentetik bir lif türü olup petrokimya ürünlerinden elde edilir. Akrilonitril adlı kimyasal bir bileşikten üretilir ve yapısı itibarıyla yüne oldukça benzer. Yumuşak hafif ve sıcak bir dokuya sahip olduğu için özellikle örgü ve tekstil ürünlerinde kullanılır. Akrilik ipliklerin en büyük avantajları arasında canlı renklerini uzun süre korumaları, yıkama kolaylığı, hızlı kuruma özellikleri ve uygun fiyatlı olmaları sayılabilir.
Akrilik İp Özellikleri Nelerdir?
Akrilik ip günlük hayatımızda birçok örgü ve tekstil ürününde karşımıza çıkan ve adını sık duyduğumuz ama bazen tam olarak ne olduğunu bilmediğimiz bir malzeme. Aslında akrilik ip doğadan değil insan eliyle laboratuvar ortamında üretilmiş bir ipliktir.
Doku Özellikleri
Akrilik ip gerçekten çok yumuşaktır. Yüne benzer bir dokusu vardır ama yünden farklı olarak bazen daha hafif hissedilir. Elinize aldığınızda hemen yumuşaklık hissini verir bu yüzden kazaklar, atkılar, bereler gibi cilde doğrudan temas eden ürünlerde çok fazla kullanılmaktadır. Bebek örgülerinde de gönül rahatlığıyla kullanılabilir çünkü yün gibi kaşındırmaz ve tahriş etmez.
Dayanıklılığı
Akrilik ip uzun yıllar boyunca formunu ve rengini koruma konusunda oldukça başarılıdır. Renkler canlı kalır solmaz ne kadar yıkarsanız yıkayın, akrilik iplikten örülmüş bir ürün ilk günkü gibi kalmaya devam eder. Tabii burada küçük bir dipnot vermek lazım, ürünü çok yüksek ısıda yıkamamak gerekiyor çünkü aşırı sıcak akrilik yapıyı bozacaktır.
Akrilik İp ile Yün İp Arasındaki Farklar
Öncelikle şunu bilmekte fayda var, yün ip tamamen doğaldır. Koyunlardan bazen de keçi ya da alpaka gibi diğer hayvanlardan elde edilen doğal liflerden yapılır. Akrilik ip de insan yapımıdır. Laboratuvar ortamında kimyasal işlemlerle üretilir. Yani biri doğadan gelirken diğeri teknolojiyle yaratılır. Bu temel fark kullanımda da hislerde de birçok küçük ama önemli ayrıntıya sebep olur.
Doku Açısından Farkları
Dokunma hissi açısından baktığımızda yün ipin kendine özgü sıcak ve dolgun bir dokusu vardır. Ördüğünüzde eline biraz daha dolgun biraz daha tok gelir. Akrilik ip daha yumuşak daha pürüzsüz bir his bırakır. Özellikle modern akrilik iplikler o kadar güzel işleniyor ki bazen dokununca hangisi yün hangisi akrilik hemen anlaşılmıyor. Ama uzun süreli kullanımda yünün verdiği o doğal canlılık hissi biraz daha farklıdır.
Isıyı Tutma Açısından Farkları
Isı tutma konusunda yün açık ara öndedir. Doğası gereği yün lifleri vücudun sıcaklığını çok iyi hapseder ve aynı zamanda nemi dışarı atarak cildin kuru kalmasını sağlar. Bu yüzden soğuk günler için atkı, bere veya kazak istiyorsanız yün her zaman şahane bir tercih olacaktır. Akrilik ip de sıcaklık sağlar ama doğal yün kadar nefes almadığı için uzun süreli sıcak ortamlarda biraz terletme yapabilir.
Alerjik Reaksiyon Açısından Farkları
Alerji hassasiyeti olanlar için durum biraz değişir. Ne yazık ki bazı insanlar yün liflerine karşı kaşıntı, kızarıklık gibi tepkiler gösterebilir. Cilt hassasiyeti olanlar için akrilik ip çok daha güvenlidir. Çünkü akrilik ip sentetik olduğu için genellikle ciltte tahrişe neden olmaz. Özellikle bebek örgülerinde veya hassas ciltli yetişkinler için akriliğin tercih edilme nedeni de budur.
Akrilik İp Seçerken Nelere Dikkat Edilmeli?
Öncelikle kullanım amacını belirlemek çok önemli. Yani bu ipten ne yapacaksınız. Çünkü her projenin iplik ihtiyacı farklıdır. Mesela bebek ürünleri için yumuşak ve cilde dost, özellikle tüylenmeye karşı dayanıklı akrilik ipler kullanılmalı. Daha tok duracak bir kışlık örgü için de biraz daha kalın hacimli akrilik ipler daha uygundur.
Sonrasında mutlaka ipliğin kalınlığına yani ip numarasına dikkat etmelisiniz. İnce iplerle daha zarif detaylı işler yapabilirken kalın ipler daha çabuk biten daha gösterişli örgüler yapabilirsiniz. Ürünün etiketinde iplik kalınlığı (DK, aran, bulky gibi) ve hangi numara tığ veya şiş kullanmanız gerektiği belirtilir. Bu bilgileri mutlaka okuyun. Kaliteli bir akrilik ip düzgün ve dengeli bir büküme sahiptir. İp elinizde birbirine dolanmıyorsa gevşek lifler dışarı taşmıyorsa bu iyi bir işarettir. Kötü bükümlü iplikler örgü sırasında hem zorlanmana sebep olur hem de yaptığınız işin görüntüsünü bozar.
İlginizi Çekebilir: Boncuklu Tığ Oyası Modelleri
Akrilik ile Ne Örülür?
Hafifliği, yumuşaklığı ve kolay şekil alması sayesinde günlük kullanım eşyalarında ve dekoratif ürünlerde rahatlıkla tercih edilebilmekte. İlk akla gelenlerden başlayalım: Kazaklar, hırkalar, atkılar, bereler ve eldivenler. Çocuklar için örgü kıyafetler, hırkalar, yelekler de akrilik iple örülebilecek örgülerdendir. Dekoratif olarak da kırlent kılıfları, duvar süsleri, örgü oyuncaklar (amigurumi) gibi ev dekorasyonunda kullanabileceğin birçok şey de akrilik ipten yapılabilir.
Akrilik İp Nasıl Yıkanır ve Saklanır?
Akrilik ipten ördüğünüz ürünlerin uzun ömürlü olması için doğru şekilde bakım yapmak şart. Neyse ki akrilik ip doğal liflere göre çok daha kolay bakım ister. Birkaç küçük kurala dikkat ederseniz ördüğünüz şeyler yıllarca ilk günkü gibi kalır
Akrilik İp Nasıl Yıkanmalı?
Yıkama konusunda akrilik ürünlerin en büyük avantajı makinede yıkanabilir olmalarıdır. Ancak burada küçük bir püf noktası var, ipliğin etiketinde yazan yıkama talimatlarına mutlaka göz atmalısınız. Çoğunluk olarak 30-40 derece arası ılık su tavsiye edilir. Yüksek sıcaklıklar ipin yapısını bozacaktır. Çamaşır makinesinde yıkarke, örgü ürünlerini mümkünse çamaşır filesi içinde yıkayın, iplik yüzeyinin sürtünmeden zarar görmesi engellenir. Deterjan seçiminde de çok ağır kimyasallar kullanmamak daha iyidir.
Nasıl Kurutulmalı ve Saklanmalı?
Kurutma aşamasında örgü ürünlerini kurutmaya atmanızı tavsiye etmiyoruz. Akrilik ipler genelde hızlı kuruduğu için temiz bir havlunun üzerine sererek doğal şekilde kurutabilirsiniz. Düzgün bir formda kalması için kuruturken ürünün şeklini düzeltmeyi unutmayın. Saklarken de doğrudan güneş ışığına maruz kalmayacak nemsiz ve serin bir ortamda saklamalısınız. Uzun süre saklayacaksanız hava alabilen kumaş torbalarda muhafaza ederek ipliğin nefes almasını sağlar hem de tozdan korursunuz.
Kimler İçin Akrilik İp Daha Uygundur?
Bazı insanlar yün liflerine karşı kaşıntı kızarıklık ve nefes alma zorlukları yaşayabilir. Akrilik ip sentetik yapısıyla bu tür alerjik tepkileri çok daha az tetikler, cilt dostudur. Yeni başlayanlar için de akrilik ipler uygundur. Kolay bulunur, hem fiyatı uygundur, hem de örgü hatalarını telafi etmek daha kolaydır. Hata yaptığında iplik çok kolay sökülür ve tekrar örülebilir.
Çocuklar ve bebekler için ürün örmek isteyenler de akrilik ip kullanabilirler, yumuşak dokusu ve kolay yıkanabilir oluşuyla bebek battaniyeleri, yelekleri ve oyuncakları için oldukça güvenlidir. Çabuk yıkanır, kurur, şekil kaybetmez, örgü ürünlerin özel bakım derdiyle uğraşmadan uzun süre kullanılabilir.
Akrilik İp Güneşte Renk Kaybeder Mi?
Kaliteli akrilik ipler doğrudan güneşe uzun süre maruz kalmadıkça renklerini iyi bir şekilde korur.
Akrilik İpten Yapılan Ürünler Ütülenebilir Mi?
Akrilik ipli ürünler düşük ısıda ve koruyucu bir kumaş üzerinden ütülenebilir. Fazla sıcaklık ipin yapısını bozar.
Akrilik İp Sıcak Suyla Yıkanırsa Ne Olur?
Aşırı sıcak su akrilik ipliklerin lif yapısını bozarak üründe deformasyona neden olabilmektedir.
Akrilik İp İle Yazlık Kıyafet Örülür Mü?
İnce ve hafif akrilik iplerle yazlık şallar, hırkalar ve aksesuarlar rahatlıkla örülebilmektedir.
İlginizi Çekebilir: En İyi İp Markaları